دیفرانسیل سه کار را انجام می‌دهد:1- فرستادن قدرت موتور به چرخها2- عملکرد به عنوان آخرین مرحله کاهش دنده در خودرو

3- انتقال قدرت به چرخها در حالیکه چرخها با سرعتهای متفاوت گردش می‌کنند.(اسم دیفرانسیل برگرفته از این وظیفه آن است)

چرا اتومبیل به دیفرانسیل نیاز دارد

چرخهای اتومبیل با سرعت‌های متفاوت می‌چرخند. به ویژه هنگام پیچیدن اتومبیل. با استفاده از انیمیشن زیر می‌توانید دریابید که هنگام پیچیدن اتومبیل چرخها فواصل متفاوتی را طی می‌کنند. چرخ داخلی نسبت به چرخ خارجی مسافت کمتری را طی می‌کند. از آنجایی که سرعت برابر است با جابجایی تقسیم بر زمان جابجایی، چرخی که مسافت کمتری را طی می‌کند سرعتش هم کمتر است. توجه کنید که چرخهای جلو هم نسبت به چرخهای عقب مسیر متفاوتی را طی می‌کنند.

برای چرخهایی که پیشران نیستند و نیروی موتور به آنها منتقل نمی‌شود مشکلی پیش نمی‌آید. مانند چرخهای جلو در یک اتومبیل که چرخهای عقب پیشران هستند و یا چرخهای عقب در اتومبیلی که چرخهای جلو پیشران هستند. اما چرخهای پیشران به هم متصل‌اند بطوریکه یک موتور واحد و یک سیستم انتقال قدرت واحد آنها را به گردش درمی‌آورد. اگر ماشین شما دیفرانسیل نداشته باشد، چرخها به همدیگر قفل خواهند شد پس می‌بایست همیشه با سرعت‌های برابر گردش کنند. با این شرایط پیچیدن اتومبیل با مشکل مواجه می‌شود و یکی از چرخها باید روی زمین بلغزد. با وجود چرخهای مدرن امروزی و خیابان‌های بتنی، نیروی زیادی برای لغزاندن یک چرخ لازم است و این نیرو باید از طریق محور چرخها از یک چرخ به چرخ دیگر منتقل شود که این کار کشش زیادی را بر محور چرخها وارد خواهد کرد.دیفرانسیل چیست؟دیفرانسیل وسیله‌ای است که گشتاور انتقالی از موتور را دو قسمت می‌کند تا هر قسمت جداگانه چرخی را به گردش درآورد.

دیفرانسیل روی تمام اتومبیل‌ها و کامیون‌های جدید یافت می‌شود . همچنین روی بسیاری از اتومبیل‌هایی که قدرت به چهار چرخ منتقل می‌شود. در اتومبیل‌هایی که نیرو بطور مداوم به چهار چرخ منتقل می‌شود، بین هر دو چرخ به یک دیفرانسیل نیاز است و همچنین باید یک دیفرانسیل بین چرخهای عقب و جلو وجود داشته باشد. چرا که چرخهای جلو ضمن پیچیدن اتومبیل مسیر متفاوتی را نسبت به چرخهای عقب طی می‌کنند.در اتومبیل‌هایی که می‌توان نیرو را به یکی از محورها به دلخواه منتقل و یا قطع کرد به دیفرانسیل بین چرخهای عقب و جلو نیازی نیست. در عوض هنگام استفاده از هر دو محور برای انتقال قدرت چرخهای عقب و جلو به هم قفل می‌شوند. بنابراین چرخهای عقب و جلو باید با سرعت‌های متوسط برابر طی مسیر کنند.دیفرانسیل باز ( open differential )مطلب را با ساده‌ترین نوع دیفرانسیل یعنی دیفرانسیل باز آغاز می‌کنیم. در آغاز لازم است بعضی از لغات و اصطلاحات مربوطه را توضیح دهیم. تصویر زیر قسمتهای مختلف یک دیفرانسیل باز را نشان می‌دهد.
وقتی که اتومبیل روی جاده در خط مستقیم حرکت می‌کند، چرخها با سرعت‌های برابر می‌چرخند. پینین ورودی چرخدنده حلقه‌ای و محفظه جدا کننده را می‌چرخاند. در این شرایط هیچ کدام از چرخدنده‌های داخل محفظه نمی‌چرخند و دو چرخدنده پهلویی به محفظه قفل شده‌اند.توجه داشته باشید که پینین ورودی نسبت به چرخدنده حلقه‌ای کوچکتر است. این آخرین مرحله کاهش دنده در اتومبیل است. اصطلاحات “نسبت محور عقب” یا “آخرین نسبت رانندگی” را شنیده‌اید این اصطلاحات به نسبت کاهش دنده در دیفرانسیل اشاره دارند.اگر نسبت محور عقب4?10 باشد نسبت تعداد دندانه های چرخدنده حلقه ای به پینیون ورودی 4?10 خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر در مورد نسبت دنده‌ها مقاله “چرخدنده‌ها چگونه کار می‌کنند” را مطالعه کنید.

وقتی که اتومبیل می‌پیچد چرخها باید با سرعت‌های متفاوت بچرخند:در تصویر بالا دیده می‌شود که چرخدنده‌های داخل محفظه همزمان با شروع به پیچیدن اتومبیل شروع به گردش می‌کنند با این کار این امکان برای چرخها فراهم می‌شود که با سرعت‌های متفاوت بچرخند. چرخ داخلی نسبت به محفظه با سرعت کمتری می‌چرخد در حالی که چرخ بیرونی نسبت به محفظه سریعتر می‌چرخد.دیفرانسیل باز _ حرکت مستقیم الخطدیفرانسیل باز _ پیچیدن اتومبیل

دیفرانسیل‌ها و اصطکاک:
دیفرانسیل باز همواره گشتاورهای برابری را به هرکدام از چرخها منتقل می‌کند. دو عامل تعیین کننده بر مقدار گشتاور اعمالی به چرخها وجود دارد: تجهیزات و اصطکاک. در محیط های خشک که به مقدار کافی اصطکاک وجود دارد، مقدار گشتاور اعمالی به چرخها به وسیله موتور و چرخدنده‌ها محدود می‌شود. در محیط‌هایی که اصطکاک کم است مانند رانندگی برروی یخ گشتاور اعمالی به بیشترین مقدار گشتاوری که از لغزیدن چرخ در این شرایط جلوگیری کند محدود است. بنابراین اگرچه موتور ماشین قابلیت تولید توان بیشتری را دارد اما باید اصطکاک کافی برای انتقال آن به زمین موجود باشد. اگر بعد از اینکه چرخها شروع به لغزیدن کردند بیشتر گاز بدهید فقط چرخها با سرعت بیشتری می‌چرخند.

حرکت روی لایه نازک یخ

اگر تا به حال برروی یخ رانندگی کرده باشید، شاید حقه‌ای را که به وسیله آن شتاب گیری آسان‌تر است فهمیده باشید. اگر به جای دنده یک با دنده دو و یا حتی دنده سه شروع به حرکت کنید به دلیل عملکرد چرخدنده‌ها در سیستم انتقال قدرت گشتاور کمتری به چرخها منتقل می‌شود و این امر امکان حرکت و شتاب گیری بدون لغزش چرخها را فراهم می‌آورد.

حال اگر یکی از چرخها به اندازه کافی اصطکاک داشته باشد اما چرخ دیگر روی یخ باشد چه روی خواهد داد؟ این جایی است که مشکل دیفرانسیل باز، خود نمایی می‌کند.

به خاطر بیاورید که دیفرانسیل باز گشتاور برابری را به هرکدام از چرخها منتقل می‌کند و حداکثر مقدار گشتاور محدود به بیشترین مقداری است که چرخها نلغزند. گشتاور بالایی برای لغزیدن چرخ روی یخ لازم نیست؛ با این شرایط چرخ با اصطکاک مناسب همان مقدار گشتاور کم را که به چرخ دیگر منتقل می‌شود دریافت خواهد کرد که برای به حرکت درآمدن آن کافی نیست پس ماشین شما حرکت نخواهد کرد.

جدا شدن چرخها از زمین

یکی دیگر از مشکلات دیفرانسیل باز زمانی بروز می‌کند که چرخهای اتومبیل از جاده جدا شوند. اگر شما یک کامیون که قدرت به چهار چرخ اعمال می‌شود یا یک داشته باشید که هم محور عقب و هم محور جلو دیفرانسیل باز داشته باشند. به یاد بیاورید همانطور که قبال گفته شد ، دیفرانسیل آزاد همواره گشتاورهای برابری را به چرخها منتقل می‌کند. اگر یکی از چرخهای عقب و یکی از چرخهای جلو از زمین جداشوند، این چرخها فقط در هوا به دور خود می‌چرخند، پس قادر به حرکت نخواهید بود.

راه حل این مشکل دیفرانسیل لغزش محدود است که به آن پزیترکشن (positraction) نیز می‌گویند. دیفرانسیل لغزش محدود از مکانیزم‌های گوناگونی برای انجام عمل دیفرانسیل هنگام پیچیدن اتومبیل استفاده می‌کند. وقتی که یکی از چرخها لیز می‌خورد این دیفرانسیل این امکان را فراهم می‌کند که گشتاور بیشتری به چرخی که نمی‌لغزد منتقل شود.

در قسمتهای بعدی بعضی از انواع دیفرانسیل لغزش محدود را تشریح خواهیم کرد. که شامل نوع کلاچی LSD ، کوپلینگ چسبناک، دیفرانسیل قفل شدنی و تورسن (torsen) است.
دیفرانسیل لغزش محدود نوع کلاچی:
شاید معمولترین نوع دیفرانسیل لغزش محدود نوع کلاچی LSD باشد.

این نوع دیفرانسیل همه اجزای دیفرانسیل آزاد را دارد. اما مازاد بر آنها یک دسته فنر و یک سری کلاچ را دارا می‌باشد. بعضی از آنها یک کلاچ مخروطی را هم دارند درست مانند هماهنگ کننده در سیستم انتقال قدرت دستی.

فنر چرخدنده های کناری را که به محفظه متصلند به کلاچ ها می فشارد، وقتی که چرخها با سرعتهای برابر حرکت می کنند هر دو چرخدنده کناری همراه با محفظه می چرخند و به کلاچها نیازی نیست. تنها وقتی که عاملی باعث شود که یکی از چرخها نسبت به دیگری با سرعت بیشتر بچرخد به کلاچها نیاز است و آنها وارد عمل می شوند. مانند زمانی که اتومبیل می پیچد کلاچها چرخها را وادار می کنند که با سرعت های برابر بچرخند. اگر یکی از چرخها بخواهد که سریعتر بچرخد باید ابتدا بر کلاچها غلبه کند. سختی فنرهایی که با اصطکاک کلاچها همراهند تعیین کننده مقدار گشتاوری است که برای غلبه بر کلاچها لازم است.

اگر به موقعیتی که یکی از چرخها روی یخ است و دیگری اصطکاک کافی برای حرکت دارد برگردیم: با دیفرانسیل لغزش محدود ، گرچه چرخی که روی یخ است قادر نیست که گشتاور زیادی را به زمین منتقل کند، چرخ دیگر همجنان گشتاور مورد نیاز برای حرکت را دریافت خواهد کرد. گشتاور انتقالی به آن برابر با مقدار گشتاور مورد نیاز برای غلبه بر کلاچها است. نتیجه آن است که شما قادر به حرکت خواهید بود، هرچند که از تمام قدرت اتومبیلتان استفاده نمی کنید.

کوپلینگ چسبناک:
کوپلینگ چسبناک غالباً در خودروهایی که قدرت به تمام چرخها منتقل می‌شود به کار می‌رود و معمولا در قسمت میانی بین محور عقب و محور جلو به کار می‌رود تا اگر چرخهای عقب و یا جلو شروع به لغزش کرد گشتاور را به چرخهای دیگر منتقل کند.

همانطور که در تصویر زیر دیده می‌شود این نوع دیفرانسیل شامل دو دسته صفحه است که درون محفظه‌ای که پر از مایع غلیظی است محکم قرار گرفته‌اند. هر دسته از صفحات به یکی از شفت‌های خروجی متصل است. در شرایط عادی هر دو دسته صفحه و مایع غلیظ با سرعت‌های برابر می‌چرخند، اما زمانی که یک دسته از چرخها ( جلو یا عقب) با سرعت بیشتری چرخید (شاید به خاطر لیز خوردن آن) دسته صفحه متصل به آن هم نسبت به دسته صفحه دیگر با سرعت بیشتری می‌چرخد، مایع غلیز که بین صفحات گیر کرده است می‌خواهد که با سرعت صفحاتی که سرعتشان بیشتر است بچرخد و صفحه‌هایی را که با سرعت کمتری می‌چرخند با خود می‌چرخاند. با این شرایط گشتاور بیشتری به چرخهایی که نمی‌لغزند و آرامتر می‌چرخند منتقل می‌شود.

وقتی که اتومبیلی می‌پیچد اختلاف سرعت بین چرخها به اندازه زمانی نیست که یکی از چرخها لیز بخورد. با چرخش سریعتر صفحات نسبت به همدیگر گشتاور بیشتری هم از طریق مایع غلیظ منتقل می‌شود. از آنجایی که گشتاوری که هنگام پیچیدن اتومبیل باید منتقل شود بسیار کوچک است این دیفرانسیل مؤثر نخواهد بود. این مطلب یکی از معایب این نوع دیفرانسیل را نشان می‌دهد که : درست هنگام شروع به لغزش یک چرخ هیچ گشتاوری منتقل نمی‌شود.برای درک هرچه بهتر رفتار کوپلینگ چسبناک از یک آزمایش ساده با یک تخم مرغ کمک می‌گیریم. اگر تخم مرغ را روی میز آشپزخانه قرار دهید، هم پوسته و هم زرده تخم مرغ ثابتند. اگر به طور ناگهانی تخم مرغ را بچرخانید ، برای مدت کمی پوسته نسبت به زرده با سرعت بیشتری حرکت خواهد کرد، اما زرده خیلی زود با پوسته هم سرعت خواهد شد. برای اثبات اینکه آیا زرده هم می‌چرخد، بعد از اینکه تخم مرغ به چرخش درآمد به سرعت آن را متوقف کرده و سپس آن را رها کنید. خواهید دید که تخم مرغ دوباره شروع به حرکت خواهد کرد (البته تخم مرغ باید نپخته باشد). در این آزمایش ما از نیروی اصطکاک بین پوسته و زرده برای به حرکت درآوردن و سرعت گرفتن زرده استفاده کردیم. وقتی که تخم مرغ را متوقف کردیم اصطکاک _ بین پوسته و زرده که هنوز می‌چرخد _ به پوسته نیرو وارد می‌کند و آن را وادار به حرکت می‌کند. در یک کوپلینگ چسبناک نیرو بین صفحات نیرو بین صفحات و مایع غلیظ درست مانند پوسته و زرده تخم مرغ منتقل می‌شود.دیفرانسیل قفل شدنی و تورسن (torsen):دیفرانسیل قفل شدنی برای خودروها در مسیرهای جاده خاکی مناسب است. این نوع دیفرانسیل اجزایی درست مانند دیفرانسیل باز دارد. به علاوه یک مکانیزم پنوماتیکی یا هیدرولیکی الکتریکی به منظور قفل شدن دو جرخدنده خروجی به همدیگر.

معمولا این مکانیزم به وسیله یک سویچ فعال می‌شود، هنگامیکه فعال شد، هر دو چرخ با سرعت‌های برابری خواهند چرخید. اگر یکی از چرخها از زمین جدا شد، به حال چرخ دیگر فرقی نخواهد کرد. درست همانند زمانی که دو چرخ روی زمین هستند با سرعت‌های برابر خواهند چرخید.

دیفرانسیل تورسن یک وسیله کاملا مکانیکی است و از هیچ گونه سیستم الکترونیکی یا کلاچی و یا مایع غلیظ استفاده نمی‌کند.

کلمه تورسن (torsen) برگرفته از Torque Sensing ( حساسیت به گشتاور) است. زمانی که گشتاورهای انتقالی به هر دو چرخ برابرند درست مانند دیفرانسیل باز کار می‌کند. به محض اینکه اصطکاک یکی از چرخها کم شد، اختلاف در گشتاور باعث می‌شود که در دیفرانسیل تورسن چرخدنده‌ها به همدیگر مقید شوند. در این نوع دیفرانسیل طراحی چرخدنده‌ها نسبت تغییر گشتاور را تعیین می‌کند. به عنوان مثال، اگر یک دیفرانسیل تورسن با نسبت 5:1 طراحی شده باشد، این دیفرانسیل قادر خواهد بود که گشتاور تا پنج برابر را به چرخی که اصطکاک کافی دارد منتقل کند.این وسیله معمولا در خودروهای کلاس بالایی که قدرت به تمام چرخها منتقل می‌شود. مانند سیستم کوپلینگ چسبناک، بیشتر برای انتقال قدرت بین چرخهای عقب و جلو به کار می‌رود. در این کاربرد، سیستم تورسن بر سیستم کوپلینگ چسبناک برتری دارد. زیرا این سیستم به چرخهای ثابتی که شروع به لغزش می‌کند گشتاور وارد می‌کند.اگر یکی از چرخها کاملا از زمین جدا شود، دیفرانسیل تورسن قادر نخواهد بود هیچ گشتاوری را به چرخ دیگر منتقل کند. نسبت تمایل به تغیر گشتاور مقدار گشتاور انتقالی را تعیین خواهد کرد، و پنج برابر صفر همان صفر خواهد بود. 

دیفرانسیل یکی از اعضای سیستم انتقال قدرت می باشد دیفرانسیل بعد از میل گاردان قرار می گیرد البته در صورتی که خودرو دارای میل گاردان باشد اگر خودرو دارای میل گاردان نباشد دیفرانسیل بعد از گیربکس قرار خواهد گرفت و بعد از دیفرانسیل پلوس ها قرار دارند  زمانی که یک اتومبیل دور میزند باید چرخی از ان که در طرف خارج پیچ است با سرعت بیشتری  نسبت به چرخ دیگر بچرخد اگر بخواهیم بدون ترمز گرفتن بچرخیم و همچنین هنگامی که یک چرخ از روی یک برجستگی عبور می کند باید از چرخ دیگر تندتر بچرخد دیفرانسیل این عمل را امکان پذیر می کند دیفرانسیل دستگاهی است که نیروی حاصله از موتور را موقعی که وسیله نقلیه به طور مستقیم و در سطح صاف حرکت می کند به طور مساوی بین چرخ های عقب تقسیم می کند ولی موقع دور زدن و یا چپ و راست رفتن و هنگام گردش ها یا در دست انداز نیروی موتور را به نسبت  احتیاج بین چرخ های عقب تقسیم می نماید قطعات دیفرانسیل در داخل پوسته یا محفظه ای که  معمولا ان را کله گاوی می گویند قرار دارند در داخل این جعبه که دنده کرانویل و دنده پینیون و چهار هرز گرد کوچک و شش عدد بلبرینگ و دو دنده سر پلوس چرخ ها قرار گرفته اند به طور خلاصه می توان گفت که نیروی موتور به وسیله کلاچ به جعبه دنده و از گیربکس توسط میل گاردان به  دیفرانسیل و از دیفرانسیل به پلوس چرخ ها منتقل و چرخ ها به حرکت در می ایند با گردش میل گاردان دنده پینیون هم می چرخد و چون دنده کرانویل با دنده پینیون درگیر است کرانویل را بهحرکت  در می اورد و به همراه خود هرز گردها را هم می چرخاند اگر چرخ های اتومبیل در سطح صاف  حرکت کنند دنده هرز گرد با دنده های پلوس حرکت و چرخشی ندارد ولی اگر چرخ ها هماهنگی  نداشته باشد و اتومبیل در حال دور زدن باشد باید یک چرخ که در زاویه تنگ قرار گرفته است اهسته  گردش نماید در این موقع دنده های هرز گرد بر خلاف دنده های پلوس به حرکت در ایند و سبب  سریع تر گردانیدن یکی از دنده های پلوس می شوند (چرخی که مقاومت کمتری را تحمل می کند) دنده های هرز گرد که تعداد انها دو یا چهار عدد می باشد نقش مهمی در دیفرانسیل دارند کار انها  تنظیم دور چرخ در سر پیچ ها می باشد  وظیفه دیفرانسیل عبارتند از  1- 90 درجه تغییر جهت گردش گاردان 2- ازدیاد گشتاور 3- تعدیل دور چرخ های عقب هنگام دور زدن یا حرکت در میدان به این معنی که هنگامی که اتومبیل در میدان حرکت می کند چرخ سمت داخل میدان دایره کوچک تری را طی می کند در صورتی که چرخ سمت خارج میدان دایره بزرگ تری را طی می کند نتیجه این که یک چرخ خارجی دور بیشتر و چرخ داخلی دور کمتری می زند امکان این تغییر دور وظیفه چرخ دنده های داخلی دیفرانسیل می باشد مثال دیگر هنگامی که چرخ اتومبیل داخل جوی اب یا جدول گیر  می کند در صورت حرکت چرخ ها چرخ داخل چاله ثابت ولی چرخ دیگر به سرعت حرکت می کند  دیفرانسیل اتومبیل های سواری را به صورت یک پارچه و مفصلی می سازند که نوع یک پارچه ان  مثل پیکان و نوع مفصلی ان مثل بنز و بی ام و را میتوان نام برد ولی همگی تقریبا دارای قطعات  مشابه یکدیگر می سازند  هوزینگ در دیفرانسیل (کله گاوی) وظیفه اصلی هوزینگ و چرخ دنده داخلی ان تعدیل یا تنظیم دور چرخ ها هنگام دور زدن یا حرکت در میدان ها می باشد  هنگامی که اتومبیل به طور مستقیم حرکت می کند چرخ ها چه محرک چه متحرک با دور مساوی  دوران می کنند ولی هنگامی که در میدان ها یا مسیر های منحنی شکل چرخ های قوس خارجی  میدان مسافت بیشتری طی می کنند و چرخ های قوس داخلی میدان مسافت کمتری را طی  می کنند هرگاه هر دو چرخ به کمک یک محور به یکدیگر متصل بودند چرخ ها هنگام دور زدن روی  زمین کشیده می شوند و سایش زیاد لاستیک و انحراف اتومبیل حتمی خواهد بود به همین دلیل  محور محرک را به دو قسمت تقسیم کرده و هر یک را پلوس می نامند بدین ترتیب گردش نامساوی چرخ ها محرک امکان پذیر میشود برای این که بتوان هر دو پلوس را به کمک یک گاردان به حرکت دراورد انها را به کمک “جعبه هوزینگ”به یکدیگر متصل می کنند در دیفرانسیل پینیون کرانویل را به حرکت در می اورد و بدین ترتیب “هوزینگ” که به کرانویل متصل است به حرکت در می اید  در انتهای هر پلوس یک چرخ دنده مخروطی به نام دنده پلوس در جعبه هوزینگ قرار دارد که این دنده ها به کمک دو دنده دیگر که انها را دنده هرز گرد (ساتلیت) می گویند به یگدیگر مربوط می سازد  دنده های هرز گرد روی محور خود ازاد هستند و می توانند در مواقع لزوم حول ان دوران نمایندمسیر انتقال نیرو از جمله هوزینگ به محور دنده ها هرز گرد و از انها به دنده های پلوس و بالاخره به پلوس  ها و چرخ صورت می گیرد هنگام حرکت مستقیم پلوس ها ودر نتیجه هر دو چرخ دارای دور یکسان  هستند هرز گردها حول خود دوران ندارند و همراه جعبه هوزینگ به حرکت گردشی خود ادامه  می دهند و عمل اتصال بین پلوس ها جعبه دنده هوزینگ به حرکت گردشی خود ادامه می دهند و  عمل اتصال بین پلوس و جعبه هوزینگ انجام می دهند و در نتیجه فقط انتقال نیرو به دنده پلوس را  انجام می دهند

1- هوزینگ 2- واشر مسی 3- دنده پلوس 4- هرز گرد 5- دنده پلوس 6- کرانویل
هنگام طی مسیر منحنی یا دور زدن چرخ داخلی چون مسیر کوتاه تری را طی می کند باید دور  کمتری نسبت به چرخ خارجی بزند در این حال هرز گرد مربوط به دنده پلوس چون نمی تواند تمامی دنده را دور جعبه دنده هوزینگ منتقل کند سرعتش کم می شود و در نتیجه روی ان لغزیده و  بنابراین حول محور خود به دوران در می ایند این حرکت اضافی به دنده پلوس دیگر منتقل شده و ان را با دور بیشتری می گرداند چرخ خارجی دور بیشتری و مسافت بیشتری را طی می کند  دنده هرز گرد تنها هنگامی طی مسیرهای منحنی یا دور زدن عمل نمی کند بلکه در مواقعی که به  نحوی اصطکاک بین دو چرخ متفاوت باشد یا بار یکی از لاستیکها از دیگری کمتر باشد وارد عمل  می گردد هرگاه مثلا چرخی در سطح متفاوت زمین یخ زده قرار گیرد و چرخ دیگر در سطح خشک در این حال چرخ با اصطکاک کم تا دو برابر دور جعبه هوزینگ می گردد در حالی که چرخ دیگر حرکتی  ندارد و در این حال وسیله نقلیه قدرت حرکت را نخواهد داشت زیرا نیروی اصطکاک موجود در چرخ  در حال بکسواد کافی برای اتومبیل نیست برای این گونه موارد در بعضی از وسایل نقلیه سنگین از قفل کن دیفرانسیل استفاده می کنند قفل کن دیفرانسیل دو پلوس را با یکدیگر یک پارچه می کند و اتومبیل را در مکان برفی و غیره ممکن می سازد

 دیفرانسیل روی تمام اتومبیل‌ها و کامیون‌های جدید یافت می‌شود . همچنین روی بسیاری از اتومبیل‌هایی که قدرت به چهار چرخ منتقل می‌شود. در اتومبیل‌هایی که نیرو بطور مداوم به چهار چرخ منتقل می‌شود، بین هر دو چرخ به یک دیفرانسیل نیاز است و همچنین باید یک دیفرانسیل بین چرخهای عقب و جلو وجود داشته باشد. چرا که چرخهای جلو ضمن پیچیدن اتومبیل مسیر متفاوتی را نسبت به چرخهای عقب طی می‌کنند.

قصدر داریم در این مقاله شما خودرو دوستان را با دیفرانسیل و نقش مهمی که در انتقال قدرت از خود ایفا می کند بیشتر از پیش آشنا کنیم، مطلب را ساده بازگو خواهیم کرد تا برای عموم قابل استفاده باشد.  

دیفرانسیل در اکثر خودروها آخرین وسیله یا قطعه ای است که قدرت تولید شده توسط موتور، قبل از چرخاندن چرخها از آن عبور می کند.

دیفرانسیل سه کار را انجام می‌دهد:

1- فرستادن قدرت موتور به چرخها
2- عملکرد به عنوان آخرین مرحله کاهش دنده در خودرو
3- انتقال قدرت به چرخها در حالیکه چرخها با سرعتهای متفاوت گردش می‌کنند.(اسم دیفرانسیل برگرفته از این وظیفه آن است)

در ادامه خواهیم گفت که چرا ماشین شما به دیفرانسیل نیاز دارد، دیفرانسیل آن چگونه کار می‌کند و نواقص آن چیست. همچنین به انواع positractions که به عنوان دیفرانسیل‌های لغزش محدود شناخته می‌شوند، نگاهی خواهیم داشت.

.

.

.

Ferrari Enzo

یکی از محصولات تیونر ویلز.اند.مور YarroW نام دارد که برپایه لامبورگینی گالاردو LP560-4 صورت گرفته است. بهره‌گیری از سیستم اگزوز جدید و تغییر برنامه ECU قدرت و گشتاور تولیدی این گالاردو را به ترتیب به 620 اسب‌بخار و 785 نیوتن‌متر رسانده؛ یعنی 80 واحد افزایش قدرت و 245 واحد گشتاور بیشتر نسبت به مدل استاندارد . . .

در گایاردو YarroW سیستم ترمز نیز دچار تغییر شده بطوریکه دیسک‌های جلویی آن 14.96 اینچی با کالیبرهای 6 گیره‌ای و دیسک‌های عقب 14.7 اینچی با کالیبرهای 4 گیره‌ای هستند. رینگ‌های فورج‌کاری شده 20 اینچی نیز کاملا جدید بوده که افزوده‌شدن تایرهای 235 میلی متری در جلو و 305 میلی‌متری عقب، چسبندگی خودرو را دوچندان می‌کنند.

همچنین سیستم تعلیق جدید با کمک‌هایی که می‌توان تا 450 میلی‌متر ارتفاع آنرا تغییر داد، از دیگر مشخصه YarroW است. تیون موتور 12,500 یورو، کیت ترمز 13,998 یورو و رینگ و لاستیک نیز 11,400 یورو قیمت خواهند داشت.

کوچکترین و ارزانترین خودرویی که به ایران خواهد آمد هر اندازه ایران خودرو و سایپا به دنبال طراحی خودرو ملی هستند ، خودروسازان نوظهور و خصوصی کشور حلقه مفقوده این صنعت را در محصولات ارزان قیمت ، کم مصرف و پاک میجویند. مینور نام نخستین خودرو برقی و کوچک شهری ایران است که توسط شرکت خودروسازی جنوب طراحی شده و قرار است به زودی به خیابان های ایران راه پیدا کند .

به گزارش عصرخودرو، مینور (Minor) در لغت نامه انگلیسی به معنای کوچک و جزئی است که با توجه به جثه و کلاس خودرو برای آن برگزیده شده و ریشه ای در لغت نامه فارسی ندارد هر چند تلفظ صحیح آن در زبان انگلیسی به صورت ماینور است.  
مینور در کلاس خودرو های کوچک شهری ( کلاس A ) قرار می گیرد و به عنوان خودرویی با فاصله بین دو محور 1?8 متر در زمره کوچکترین خودروهای جهان قرار می گیرد . مینور در گروه خودروهایی قرار می گیرد که در جهان با نام NEV Neighborhood Electric Vehicle شناخته می شوند .   این دسته از خودرو ها با استفاده از منبع انرژی پاک تغذیه می شوند و معمولا حداکثر سرعتی کمتر از 72 کیلومتر در ساعت دارند . قوانین آمریکا ، خودرو کم سرعت یا NEVرا به داشتن وزنی کمتر از 1400 کیلوگرم و حداکثر سرعت 30 تا 40 کیلومتر در ساعت محدود کرده است تا از معافیت مالیاتی برخوردار شوند . مینور بر اساس انتخاب مشتریان در دو نوع بنزنی و برقی و با قابلیت انتخاب آپشن های مختلف به بازارعرضه خواهد شد .  
طراحی
طراحی مینور همانند خودرو معروف اسمارت Fortwo با استفاده از طرح آبششی و خط نقره ای روی بدنه هویت پیدا کرده است . این خودرو در 7 رنگ به بازار عرضه خواهد شد که در همه این رنگ آمیزی ها بخش نقره ای ثابت است . مینور خودرویی کوچک با ظرفیت دو سرنشین است که در دو کلاس هاچ بک کبریولت و هاچ بک کوپه به بازار عرضه خواهد شد .   بدنه این خودرو کوچک از ورقه فلزی با ضخامت 0?75 میلیمتر و سپرها نیز از جنس پلاستیک طراحی می شوند . مینور اتاق خیلی کوچکی دارد اما فضای کافی برای قرار دادن امکانات و همچنین سفری درون شهری برای دو نفر وجود دارد . کنسول میانی علاوه بر پتانسیل قرار گیری سیستم صوتی ، دریچه کولر و همچنین تنظیمات سیستم کولر و بخاری به یک محفظه نگهدارنده اجزا مجهز شده است .   علاوه بر این موضوع ، مینور از آپشن و قابلیت نصب کیسه هوا برای راننده و شاگرد بهره می برد . مشتریان پس از انتخاب اتاق مورد نظرشان می توانند به سراغ انتخاب پیشرانه و سیستم فنی بروند که در بخش بعدی به معرفی آن خواهیم پرداخت .  
مینور با پیشرانه الکتریکی، یک انتخاب پاک
مینور محصول مشترک سه کشور ایران ، چین و آمریکاست . باتری های مورد استفاده برای ایجاد قدرت در مینور بر اساس انتخاب مشتری در دو نوع اسیدی و لیتیومی در دسترس خواهند بود که با همکاری کمپانی US Battery تهیه می شوند. موتور الکتریکی مینور از 6 باتری 12 ولتی تشکیل می شود که بسته به انتخاب مشتری در نوع اسیدی حدود 600 دلار و در نوع لیتیومی 900 دلار قیمت دارند .   عمر این باتری ها حدود 3 سال برآورد شده و پس از اتمام این مدت ، مشتری می بایست باتری های سیستم موتور الکتریکی خودرو را تعویض کند . انتقال قدرت(گیربکس) در نوع الکتریکی مینور با استفاده از کلید دو جهته که روی کنسول نصب شده است به چرخ های عقب صورت می گیرد . این کلید در دو حالت FWd و REV امکان حرکت به جلو و عقب را فراهم می کند .   مشتریان برای شارژ مینور در مقایسه با رقبای دیگر نیازی به پایگاه های شارژ مخصوص ندارند و مینور همانند یک جاروبرقی سیم شارژ و دوشاخه ای دارد که با اتصال به هر نوع پریزی در عرض 6 ساعت باتری های خالی این خودرو را شارژ می کند . بر اساس محاسبات صورت گرفته ، هزینه هر بار شارژ مینور 1000 تومان برآورد شده است.

مینور با بهره گیری از موتور الکتریکی به قدرت 7?5 کیلو وات و وزن 910 کیلوگرمی ( 640 کیلوگرم در نوع کبریولت ) توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 40 کیلومتر در ساعت را داراست و در حالت شارژ کامل باتری مسافتی حدود 80 کیلومتر را می پیماید .  
پیشرانه بنزینی با مصرف کمتر از 3 لیتر
خودروسازان جنوب علاوه بر موتور الکتریکی امکان انتخاب موتور بنزینی کم مصرف با حجم 250 سی سی را نیز در اختیار مشتریان گذاشته است .پیشرانه تک سیلندر این خودرو توانایی تولید حداکثر قدرت 18 اسب بخار را داراست و این مدل از مینور با ظرفیت باک 18 لیتری مصرفی زیر 3 لیتر در سیکل ترکیبی را به ارمغان می آورد . همانند نسخه الکتریکی ، موتوربنزینی نیز توانایی دستیابی به حداکثر سرعت 40 کیلومتر در ساعت را داراست.   گیربکس در نظر گرفته شده برای تیپ بنزینی در سه حالت D برای حرکت به سمت جلو ، N برای حالت خلاص و Rبرای حرکت به عقب طراحی شده و نیرو را همانند مدل الکتریکی به چرخ های عقب منتقل می کند . ترمزها در همه تیپ های مینور به صورت استاندارد در هر 4 چرخ از نوع دیسکی خواهند بود .  
آپشن های ایمنی
مینور شاید به خودی خود نتواندبا حداکثر سرعت 40 کیلومتر در ساعت خطرساز باشد اما در صورت برخورد با خودرو دیگر نیازمند برخورداری از امکانات و تجهیزات ایمنی خاصی است که خودروسازان جنوب به عنوان آپشن برای مینور در نظر گرفته اند .   مشتریان مینور کوپه ویا مینور C کبریولت می توانند با انتخاب امکاناتی نظیر سیتسم ترمز ABS ، سیستم ترمز EBD ، ایربگ راننده و سرنشین جلو و سنسور دنده عقب بر روی سپر تجهیزات ایمنی کاملی را روی خودرو مورد نظرشان داشته باشند . لازم به ذکر است مینور در تیپ پایه به هیچکدام از امکانات گفته شده مجهز نیست و برای انتخاب این آپشن ها مشتریان باید مبلغی اضــــافه بر قیمت خودرو پرداخت کنند .  
امکانت و تجهیزات
تیپ پایه مینور علاوه بر ترمز های دیسکی در 4چرخ به سیستم بخاری و سیستم صوتی پایه تجهیز خواهد شد. مشتریانی علاوه بر این موارد میتواننــــد سقف پانورامیک ، سیستم صوتی پیشرفتهتر و همچنین کولر را به عنوان آپشن های دیگر روی مینور نصب کنند . مدل کبریولت مینور در حالت پایه به Soft Top تجهیز شده و مشتریانی که علاقه مند نصب Hard Topبر روی این خودرو هستند می توانند با پرداخت مبلغ 700 هزار تومان ، این آپشن را بر روی خودرویشان نصب کنند .  
قیمت و زمان عرضه
مدل کبریولت مینور حدود 2 میلیون تومان از نوع کوپه ارزان تر است . این خودرو در صورت ارائه به صورت برقی با قیمت پایه 11?5 میلیون تومان و در صورت انتخاب نوع بنزینی با قیمت پایه 6?800 تا 7 میلیون تومان در دسترس مشتریان خواهد بود .   خودروسازان جنوب زمان پیش فروش این خودرو را در بازار مهر ماه سال جاری اعلام کرده و احتمالا این پیش فروش با پرداخت مبلغ 5 میلیون تومانی آغاز خواهد شد . مینور هم اکنون در مرحله کسب استاندارد های لازم برای شماره گذاری در ایران به سر می برد و بر اساس وعده مسئولان خودروسازان جنوب تا اواخر سال جاری به خیابان ها می آید .   بر اساس برنامهریزی های صورت گرفته مینور در منطقه اقتصادی شیراز به صورت انبود به تولید خواهد رسید و خودروسازان جنوب قصد دارد برای تامین نیاز مشتریان مینور تا اواسط سال جاری در هر یک از استان ها یک نمایندگی فعال دایر نماید و حتی در صورت قطع تولید تا 10 سال به صورت تضمینی قطعات مورد نیاز مشتریان مینور را با قیمتی ارزان تامین کند . خودروسازان جنوب مینور را با گارانتی بدون محدودیت دو ساله به بازار عرضه می کند .  
تولید مشترک مینور در ایران ، چین و آمریکا
بر اساس قرارداد منعقد شده بین شرکت خوردوسازان جنوب و شرکای طراحی مینور در دو کشور چین و آمریکا ، سالانه 30 هزار دستگاه از این خودرو به تولید خواهد رسید که 40 درصد آن یعنی حدود 12 هزار دستگاه سهم ایران است . چین و آمریکا نیز هر کدام 30 درصد از تیراژ مذکور را در کشورشان عرضه می کنند .
بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته ، 70 درصد مراحل تولید مینور در چین صورت خواهد گرفت و 30 درصد باقی مانده که شامل نصب قطعات اتاق و برخی تجهیزات می شود در محل کارخانه خودروسازان جنوب صورت خواهد گرفت.  

        امروز میخوام براتون از یه ماشینی بگم که خیلی ها اون رو مسخره میکنن و خیلی ها هم باهاش خاطرات زیادی دارند. بله! ژیان!
ژیان از لحاظ لغتی به معنی شیر درنده است درحالی که این ماشین قدرتی اندازه یه گربه داره. به قول   قدیمی ها:«برعکس نهند نام زنگی کافور»
        این خودرو که Dyane نام داره، محصول کارخونه فرانسوی سیتروئن و ساخت دهه 1930 میلادی است که به مرور زمان تغییراتی تو شکل ظاهریش داده شد تا به این شکل که ما میشناسیم در اومد.

        راستی مدل 4WD ژیان هم با نام 2CV Sahara تولید شده و عکس بالا مربوط به همونه.(البته از نظر ظاهری تفاوتی نداره)
        حدود سال 1345 (دقیقش رو نمیدونم) بود که این ماشین توسط شرکت سایپا و با نام ژیان وارد ایران شد و به خاطر مصرف سوخت و خرج کمش طرفدارهای زیادی پیدا کرد (مخصوصا تو اصفهان). ژیان هم در زمان خودش کلی مدل و تیپ بندی داشته. از مدلهای ژیان میشه به dyane ، 2CV ، Ami ، Mehari و SM  اشاره کرد که مدل Dyane مدل مورد بحث ماست. تنها عیب ژیان که باعث شده مورد تمسخر قرار بگیره سرعت و شتاب کمشه، اما ژیان از نظر بعضی مسایل فنی بسیار بسیار عالیه.
حالا از مشخصات فنی ژیان براتون میگم که متوجه بشید چقدر جالبه!
این کوچولو یه موتور دوسیلندر چهارزمانه به حجم 602cc داره که تو دور 5750rpm قدرتی برابر 35 اسب بخار تولید میکنه و میتونه این ماشین 570 کیلوگرمی رو به سرعت 118 کیلومتر بر ساعت برسونه. این موتور برای خنک شدن فقط از هوا استفاده میکنه (مثل ماشینهای دیگه آب نداره). بخاری ژیان هم چون آب نداره مثل بقیه ماشین ها رادیاتور نداره(به قول یه نفر:«ماشینی که آب نداشته باشه نون هم نداره »). توی سیلندرش لوله ای داره که هوا بهش وارد  میشه و از دریچه های کنار گلگیر (آبشش) خارج میشه. اگه راننده بخواد توی ماشین رو گرم کنه با جابه جا کردن یه اهرم میتونه این هوا رو به داخل اتاق هدایت کنه و توی ماشین رو گرم کنه.
گفتم مصرفش کمه. توی هر صد کیلومتر فقط 5 لیتر بنزین میسوزونه. باکش هم ظرفیت 30 لیتر بنزین رو داره. یعنی با یه باک میشه 600 کیلومتر راه رفت.
یه جعبه دنده چهار سرعته به اضافه یه دنده عقب داره و نیروی موتور رو به چرخهای جلو منتقل میکنه. ترمزهای این ماشین از نوع کاسه ای هست و نکته جالبش اینه که لنت ترمزهای جلوش روی چرخ بسته نمیشه. بلکه داخل کاپوت نصب میشه و نیروی ترمز رو به جای اینکه روی دیسک یا کاسه وارد کنه روی پلوس ها وارد میکنه.
        جالب ترین جای ژیان سیستم تعلیقش هست که واقعا تک و بی نظیره.
سیستم تعلیق ژیان یه نوع سیستم تعلیق هیدرونیوماتیک است که دوتا استوانه داره که زیر ماشین قرار گرفته ، یه جور کمک فنر که تو طول خودرو قرار میگیره و به جای اینکه عمودی کار کنه به صورت افقی کار میکنه. بد نیست این نکته رو بدونید که یه مهره تو سیستم تعلیق ژیان وجود داره که با شل و سفت کردنش (بصورت دستی) میشه ارتفاع ماشین رو تنظیم کرد.

فکر کردین ژیان کم الکی بوده؟ نه! امکانات رفاهی جالبی هم داشته:
اگه به جلوش نگاه کرده باشید حتما اون سوراخ گرد رو دیدید. یه هندل داره که اگه باطری ماشین امکان استارت زدن رو نمیداد از اون استفاده بشه. توی اون سوراخ و خود هندل طوری طراحی و ساخته شده که به محض روشن شدن ماشین هندل رو به سمت بیرون هدایت میکنه و از موتور جدا میکنه.(ماشین های هندلی خیلی قدیمی تر از ژیان این سیستم رو نداشت و اگه شخص هنگام هندل زدن فقط کمی بی دقتی میکرد دستش رو به زوال میبرد)
فکر کردید 206 خیلی چیز باحالی داره که میشه از توی ماشین ارتفاع نور چراغ رو تنظیم کرد؟ خب ژیان هم این آپشن رو داره با این تفاوت که تو 206 برقیه و تو ژیان دستی. یه پیچ زیر داشبورد قرار داره که با چرخوندنش نور چراغها بالا و پایین میشه.
سقفش هم که تمام چرمه و به کلی جمع میشه. (اگه بدونید تابستون چه حالی میده!)

عکس زیر یه مدل دیگه از ژیانه که سال 1958 تولید شده و اسمش راداره (Radar). خیلی خیلی خوشکله. اگه الآن باشه من با کله میخرمش.