ترمز عقب

با توجه به اینکه ترمز های عقب در پژو 206 تیپ دو کاسه ای هستند، تعویض لنت های آن نسبت به چرخ های جلو کمی مشکل است و ضمن تعویض نیاز به رگلاژ نیز هست.

اولین قدم بعد از باز کردن چرخ، باز کردن پیچ محور چرخ و بیرون آوردن کاسه ترمز است. برای باز کردن این پیچ نیاز به آچار بکس با شماره 32 است ،البته قبل از آن باید تشتک مهره بیرون بیاید.

ممکن است این پیچ بسیار سفت باشد. دو باری که چرخ ها را باز کردم چرخ سمت راننده (چپ) فوق العاده سفت بود و با اهرم بزرگ موفق به باز کردن شدم. احتمالا به این دلیل که جهت چرخش چرخ مخالف با جهت سفت شدن پیچ است اما در چرخ سمت راست موافق همدیگر هستند. باز کردن پیچ چرخ را قبل از جک زدن و بالا بردن ماشین انجام دادم تا نیرو توسط فنر بندی هرز نرود.

در تصویر روبرو جعبه آچار بکس نشان داده شده که قیمتی حدود 45 هزار تومان دارد [1389] البته در ابزار فروشی ها بصورت تکی هم موجود است.

دسته آچار در تصویر روبرو با میلگرد ساخته شده.

اتصال ترمز عقب به ترمز دستی

در خودروهایی که ترمز عقب آنها کاسه ای است، ترمز دستی بصورت ساده به همان سیستم ترمز متصل می شود اما در خودرو با ترمز عقب دیسک، سیستم ترمز دستی پیچیده بوده و بصورت مستقل از ترمز چرخ عمل می کند.

ترمز دستی در پژو 206 دارای پیچ رگلاژ است که با برداشتن درپوش که بر روی کنسول میانی پشت اهرم ترمز دستی قراردارد، قابل دسترسی است. تنظیم رگلاژ ترمز دستی بر روی رگلاژ ترمز ها اثر می گذارد و بلعکس.

اگر اهرم ترمزدستی بیش از حد بالا بیاید، می توان با سفت کردن پیچ رگلاژ آنرا تنظیم نمود. اما در زمان رگلاژ کردن ترمزها این پیچ باید شل باشد که باعث می شود اهرم ترمز دستی وقتی که آنرا می کشیم بیشتر بالا بیاید. وقتی که این پیچ را شل کردم توانستم رگلاژ خیلی بهتری برای ترمز و خود ترمز دستی بدست آورم.

لبه دار شدن کاسه

بیرون کشیدن کاسه نیز ممکن است مشکل باشد و علت، لبه دار شدن کاسه به دلیل سایش لنت به آن است. این لبه در زمان دیگری نیز مشکل ساز می شود و آن وقتی است که بعد از تعویض لنت ها یا رگلاژ نمودن ترمز که منجر به باز شدن کفشک ها از هم می شود، کاسه به جای خود برگردانده شود. برای رفع این مشکل و زمانی که لبه بزرگ باشد، ناچار به برداشتن آن است که بوسیله تراشکاری انجام می شود.

برای برداشتن لبه، از سنگ انگشتی استفاده کردم. البته تراشیدن با این وسیله خراش های زبری روی کاسه ایجاد می کند که با سنباده زنی با کاغذ بسیار نرم، تا حدودی از زبری آن کم کردم و البته در این قسمت کاسه با کفشک تماس ندارد و اصلا به همین دلیل هم است که ساییده نشده. سعی کردم با حرکت رفت و برگشت در امتداد لبه کاسه و لبه بیرونی سنگ سایش را انجام دهم تا قسمت وسط کاسه ساییده و خش دار نشود.

اهرم رگلاژ

به پیچ رگلاژ اهرمی متصل است که کار آن چرخاندن مهره رگلاژ است، بدین صورت که آن اهرم به عقب هل داده می شود و چون خاصیت فنری دارد موقع برگشتن مهره (دندانه دار) رگلاژ را می چرخاند و باعث بازشدن کفشک ها از هم می گردد. البته من نتوانستم با این مکانیزم رگلاژ را انجام دهم چون زور آن به مهره نمی رسید و حتی با فشار به فنر آن هم موفق نشدم. استفاده از پیچ گوشتی هم باعث پریدن دندانه های مهره می شود. اما با استفاده از دمباریک که لبه های دندانه دار دارد این کار به راحتی انجام می شود. این اهرم به راحتی از جای خود در می آید و جا زدن آن بسیار سخت و مستلزم باز شدن قطعات دیگر است. بنابراین با دقت بسیار باید با آن کار شود.

مساوی بودن رگلاژ ترمز چپ و راست در عقب

ترمزهای دیسکی جلو نیاز به رگلاژ ندارند زیرا سیستم و ساز و کار آن به این گونه است اما در عقب فرق می کند. یک روش ساده برای تست ترمز کاسه ای بدین شیوه است. در حالت توقف ترمز دستی را کشیده و در همان حال حرکت می کنیم. اگر محور عقب به یک اندازه پایین رفت پس رگلاژ برابر است اما اگر یک طرف کمتر پایین رفت، ترمز در چرخ ضعیف است و باید سفت شود. البته به طور معمول هر دو چرخ با هم فرسوده می شوند. برای اینکه بدانید ترمز های عقب در چه وضعیتی هستند نیز می توانید از این روش استفاده کنید.

بوستر ترمز به شیوه ای عمل می کند که همیشه نیروی کمتری به چرخ های عقب می فرستد زیرا به لحاظ دینامیکی در زمان ترمزگیری وزن خودرو به سمت جلو متمایل می شود و در نتیجه وزن وارد بر محور عقب کم می شود. حال اگر ترمزهای عقب با نیروی زیاد عمل کنند، چرخ های عقب قفل شده و ممکن است باعث انحراف خودرو شود. البته چون ترمز دستی بطور مستقل از بوستر و بطور مکانیکی عمل می کند باعث قفل شدن چرخ های عقب می شود (دستی کشیدن).

هواگیری

پشت چرخ و کنار ورودی لوله روغن ترمز، پیچ هواگیری قراردارد که با کمی شل کردن آن می توان اقدام به هواگیری نمود. می توان با وصل کردن شلنگی باریک و کوتاه به این پیچ و قراردادن انتهای دیگر شلنگ در ظرفی، روغن های خارج شده را جمع کرد ضمناً وصل کردن این شلنگ اگر که از جنس شفاف باشد کمک می کند که وجود هوا و حباب در سیستم روغن ترمز را تشخیص داد. بعد از مدت ها که ترمز های عقب سرویس نشده بودند و اقدام به هواگیری کردم مقداری روغن کثیف و سیاه خارج شد.

برای هواگیری ماشین را روشن می کنم و از یک نفر دیگر می خواهم که پدال ترمز را چندین بار فشار دهد در حالی که خودم با آچار (شماره 8) پیچ رگلاژ را کمی شل می کنم تا مقداری روغن و احیاناً هوا خارج شود. آنگاه از نفر کمکی می خواهم که پدال را پایین نگه دارد و پیچ را سفت می کنم. چون احتمالاً اگر پیچ باز باشد و پدال رها شود، هوا از پیچ هواگیری به داخل سیلندر وارد می شود و نیز احتمالاً استفاده از شلنگ که در آن روغن جریان یافته باشد از این اتفاق جلوگیری می کند.